Kan je in de koude kerstnacht écht de klokken horen luiden van de verzonken stad op de bodem van Het Vinne? De legende beweert in elk geval van wel… Wat vaststaat is dat het grootste natuurlijke binnenmeer van Vlaanderen over een zeer rijke voorgeschiedenis beschikt, waar men tot op heden nog steeds onderzoek naar doet. Zo werd de aanname dat het Vinnemeer ontstaan zou zijn uit turfwinning ontkracht in recent onderzoek van de KU Leuven.
De drooglegging van Het Vinne in 2020 vormde voor het onderzoeksproject ‘Floodplainscapes’ een unieke gelegenheid om onderzoek te doen naar de geomorfologische reconstructie van het meer. Aangevuld door eerdere geografische, archeologische en historische bevindingen bevestigden de grondboringen dat Het Vinne geen middeleeuws turfverleden heeft, maar wel gekend stond als visvijver. De misvatting kwam tot stand door een foute vertaling bij de opmaak van het huwelijksdocument van de kinderen van de Brabantse hertog Jan I en de Engelse koning Edward I in 1277. Hierin werd het woord venne vertaald naar ‘la Tourbière’ met de gedachte dat het over turfgrond ging, terwijl hertog Jan het in zijn huwelijksgift net had over 130 ponden vis uit een natuurlijke waterplas, dewelke ook als venne benoemd werd.
Wil jij meer te weten komen over de historie van Het Vinne?
Lees er alles over in het magazine 'Recent archeologisch onderzoek in Vlaams-Brabant 2023'. Het artikel over Het Vinne kan je terugvinden van pagina 22 t.e.m. 24.
Lees het hier!
Eerder onderzoek kon al uitwijzen hoe het meer in 1841 werd drooggelegd met een pomp en rond 1930 werd het gebied bebost met populieren voor de productie van de beroemde Union Match-lucifers. Maar het mooiste deel van het verhaal moet dan nog beginnen: in 1974 koopt de provincie het 95 ha grote Vinne om het uit te bouwen tot een domein voor natuurrecreatie. Wanneer diezelfde provincie in 2004 de pompen dan definitief stillegt, krijgt het water terug vrij spel en wordt Het Vinne opnieuw het meer dat het oorspronkelijk was.
Het Vinne is ondertussen een belangrijk doortrek- en overwintergebied geworden voor watervogels, reigerachtigen en andere moerasgebonden soorten. Zeldzame doortrekkers zijn de ralreiger, de roodstuitzwaluw en de woudaap. Het meer is ook een grote aantrekkingspool voor meeuwen en sterns. Er vestigde zich een kolonie van een 1000-tal kokmeeuwen en ook zwartkopmeeuwen zijn regelmatig te zien. In 2005 en 2006 broedde er voor het eerst sinds 1957 opnieuw een witwangstern in België, hier in Het Vinne.
Reeën, fazanten, konijnen, muizen, muskusratten, reigers, eekhoorntjes, eenden, ganzen, waterhoentjes en snoeken maken deel uit van de bos- en waterfauna. Gallowayrunderen zorgen voor het ecologisch beheer van het domein en twee bijenkolonies leveren de typische boshoning van ‘Het Vinne’. Populieren vormen nog steeds de voornaamste beplanting op het domein. In het noordelijke gedeelte vind je ook naaldbomen.
Spontane bosgroei van zomereik, es, els, meidoorn, Gelderse roos, Amerikaanse eik, esdoorn en houtkanten met lijsterbes, vlier, zoete kers, haagbeuk, beuk, linde, vogelkers, sleedoorn, kardinaalsmuts en wilg wisselen elkaar af.
De plantengroei is het meest bijzonder op de vroegere meerlob. Er groeit een rijke heideachtige vegetatie met soorten zoals tormentil, veenmos en struikhei. De provincie Vlaams-Brabant en Natuurpunt werken hier aan het herstel van heischraal grasland. Omdat op steile hellingen de begroeiing vaak schraal is, zijn ze heel geschikt voor bijzondere graslandpaddenstoelen zoals het piekhaarzwammetje, de sikkelkoraalzwam en verschillende soorten knotszwammen en aardtongen.
Een paradijs ook voor de wandelaar die via wandelwegen, knuppelpaden, schuilhutten, vogelkijkhutten, torens en infoborden het hele gebied kan exploreren. Wie graag de ruimere omgeving verkent kan voor de fiets, tandem, elektrische fiets of rolstoelfiets terecht bij de fietsverhuurdienst. Aan het onthaal vind je bovendien de nodige fiets- en wandelkaarten.
Moe van de inspanning? Dan kan je terecht in de taverne, terwijl de kroost de speeltuin induikt.
Bistro Het Vinne, voor een hapje en een tapje...
Zin om avontuurlijk te overnachten? Op de paalkampeerplek kan je genieten van de rust van de natuur. Het Vinne heeft ook een ruim aanbod aan natuurbelevingsactiviteiten, voor elk wat wils.
Meer informatie over overnachting, activiteiten, fiets en wandel-mogelijkheden via onderstaande contactgegevens.
PRAKTISCHE INFO
Ossenwegstraat 70
3440 Zoutleeuw
Tel.: 011 78 18 19
Email
Website
Het domein is gratis toegankelijk.
